‘V2G is heel belangrijk om elektrisch rijden naar een volgend level te brengen’

In meerdere steden vinden proefprojecten plaats waar elektrische auto’s worden gebruikt als batterij om op piekmomenten stroom terug te leveren aan het net. Hebben die zogenoemde Vehicle to Grid-projecten genoeg potentie om ons overvolle stroomnet in de nabije toekomst te ontlasten? Daarover gaat de Mobility Meet-Up die Zero Emission | Ecomobiel op donderdag 10 februari organiseert. Drie deelnemers geven alvast een voorschot op de discussie. “V2G is een zeer kansrijke oplossing voor de energietransitie en kan het behalen van de klimaatdoelstellingen dichterbij brengen.”

>> Voor u verder leest: u kunt zich hier gratis aanmelden.

Niels Muller, partner bij PwC Utilities and Resources, schreef mee aan een in afgelopen najaar gepresenteerd rapport over de kansen van Vehicle to Grid (V2G). In dat rapport worden weliswaar een aantal knelpunten benoemd die moeten worden opgelost, maar dat mag volgens Muller geen belemmering zijn om nu al flink in V2G te investeren. “De behoefte aan een flexibeler energienet is in de afgelopen maanden alleen maar groter geworden”, zegt Muller. “Zeker met de sterk fluctuerende energieprijzen. Op één dag kan die prijs zomaar honderd euro stijgen of dalen. Het kan dus behoorlijk lonen om je auto op een goedkoop moment vol te laden.”

De investeringen die netbeheerders moeten doen om het net te verzwaren lopen in de komende 20 jaar richting de 100 miljard euro. Het grootschalig uitrollen van V2G kan volgens Muller een forse besparing opleveren. Bovendien biedt het consumenten de mogelijkheid om geld te verdienen met de accu van hun auto. “Ondanks de knelpunten biedt V2G op de lange termijn alleen maar voordelen. Het is wat mij betreft een no-regret oplossing voor een steeds nijpender probleem en een belangrijk hulpmiddel in de energietransitie.”

>> Tijdens deze Mobility Meet-Up kunnen kijkers live inhaken met vragen en suggesties!

Robin Berg is directeur van We Drive Solar en initiatiefnemer van ‘Smart Solar Charging’. Hij denkt niet dat bi-directioneel laden dé oplossing is voor de overbelasting van het energienet. “Maar het gaat wel helpen. De overbelasting zit immers met name aan de opwekking-kant. Als je auto’s kunt gebruiken om de pieken op te vangen, ontstaat er meer ruimte voor nieuwe opwekking. Het geeft extra lucht en voorkomt dat je meteen nieuwe kabels in de grond moet leggen.”

Hugo Niesing is consultant in de energietransitie en oprichter van Resourcefully, waarmee hij elektrische mobiliteit koppelt aan lokale energienetwerken. Niesing denkt niet dat Vehicle2Grid momenteel nu al veel kan bijdragen om de netcongestie op te lossen. “Het werkt perfect in een gecontroleerde omgeving. Maar zolang de laadpalen zo duur blijven, er nog geen standaardisatie is - zowel op communicatie als op gelijkstroom en wisselstroom blijft het bij proeftuinen. Maar in theorie is het een veelbelovende techniek.”

Volgens Muller is V2G niet direct een oplossing voor de grote congestievraagstukken. “Je lost er niet mee op dat rond Schiphol de vraag veel te hoog is en in Groningen en Zeeland het aanbod. Maar op wijkniveau zijn er ook problemen en daarvoor is het wel degelijk een kans. Als ik de overheid was zou ik dan ook alles doen om het nuttiger gebruik van al die rijdende batterijen flink te stimuleren. En uit ons onderzoek blijkt onomstotelijk dat dat op de lange termijn ook echt zin heeft en financieel uit kan. Maar het vergt wel een beetje visie en heeft tijd nodig. Probeer het dus vooral niet te dwarsbomen, maar denk vooral mee.”

Knelpunten

De knelpunten die Muller in het PwC-rapport opsomt beslaan vooral de incompatibiliteit tussen AC/ DC laadpalen en de elektrische voertuigen, het beperkte aantal laadpalen dat geschikt is voor teruglevering, de dubbele energiebelasting die aanbieders moeten afdragen, het gebrek aan transparantie over energieprijzen, de onduidelijkheid over de levensduur van accu’s en laadpalen en het gebrek aan coördinatie tussen netbeheerders en aanbieders van V2G projecten.

Robin Berg van We Drive Solar kan ze slechts beamen. “Lang niet alle elektrische auto’s zijn geschikt voor bi-directioneel laden. “De accu’s zijn ontworpen om te laden, niet om te ontladen”, merkt Berg op. “Met Renault hebben we daar destijds een prototype voor ontwikkeld. De volgende stap is dat die techniek in productie wordt genomen. Daarvoor werken we met meerdere fabrikanten samen.”

Maar het gaat nog niet snel genoeg, vindt Berg. “We halen de doelstellingen nog lang niet. We moeten echt veel meer duurzame energie gaan produceren. En dat kan alleen maar als we die energie ook kunnen opslaan. Elektrische auto’s zijn daar enorm geschikt voor omdat er straks enorm veel van zijn en omdat we ze makkelijk in het grid kunnen klikken. Vehicle to Grid (V2G) is wat mij betreft dan ook een zeer kansrijke oplossing voor de energietransitie en daarmee het behalen van de klimaatdoelstellingen dichterbij te brengen.”

En ook Hugo Niesing ziet nog genoeg uitdagingen. Hij was een van de eersten die al in 2014 zelf opgewekte energie op zijn woonschip opsloeg in een naastgelegen elektrische sloep. Die sloep leverde op piekmomenten ook weer terug aan het moederschip. “De allereerste vorm van Vehicle to Grid”, stelt Niesing. “Het treurige is wel dat er sindsdien nog niets is veranderd. V2G bevindt zich 8 jaar later nog in dezelfde pioniersfase.” Terwijl Niesing het systeem inmiddels zo heeft verbeterd dat hij 70 procent van zijn totale energievraag kan opslaan en terugleveren.

Niessing antwoordt sceptisch op de vraag of de ontwikkelingen snel genoeg gaan. “De techniek is er. Dat is niet het probleem. Maar er wordt nog teveel langs elkaar heen gewerkt. Een netbeheerder als Liander heeft een groot belang bij de aanleg van buurtbatterijen om energie op te kunnen slaan. Dat doen ze liever dan de hele buurt open hakken voor dikkere kabels. Maar ze mogen dat nu niet. Bovendien is lokaal duurzaam opgewekte energie die geen transport behoeft nog steeds even duur als elektriciteit die uit een kolencentrale komt. Duurzaam en slim opwekken wordt op geen enkele manier beloond. Daardoor blijft het hangen binnen demonstratieprojecten van hobbyisten en wereldverbeteraars. Terwijl we massa nodig hebben.”

Om tijdig gebruik te kunnen maken van de oplossingen die V2G kan bieden, moeten overheid en bedrijfsleven nu al voorsorteren om de knelpunten die Muller in het PwC-rapport opsomt op tijd op te lossen, stelt Muller. “Dan gaat het bijvoorbeeld om de manier van laden van auto’s: met standaard stekkers en protocollen en de techniek om te kunnen ontladen.”

Muller denkt dat Nederland met V2G een voortrekkersrol kan gaan vervullen, net zoals dat ook met laadpalen het geval was. “Als we daar nu slim op anticiperen en die technologie als eerste introduceren dan heb je daar ook businesswise wat aan. V2G is heel belangrijk om elektrisch rijden naar een volgend level te brengen.”

Real-time

En op termijn zal er ook iets moeten gebeuren aan de manier waarop consumenten voor energie betalen. “Dat zal veel meer naar real-time afrekenen gaan”, denkt Muller. “Nu neem je nog een jaarpakket af waarbij er geen rekening wordt gehouden wanneer je die stroom gebruikt of van het net af haalt of juist levert. Dat gaat veranderen en dan wordt ook V2G interessant. Dan kun je zelf bepalen op welk moment je stroom wilt leveren of afnemen of opslaan.”

Het is koren op de molen van Niesing. De afgelopen vijf jaar ontwikkelde hij met Resourcefully een model waarmee op buurtniveau jaarrond inzichtelijk gemaakt wordt wat de impact is van transitie maatregelen zoals het op een andere manier verwarmen van woningen, elektrische mobiliteit en het zelf opwekken van energie. “Dat zijn immers ontwikkelingen die nogal op elkaar ingrijpen en die je het beste in een bepaalde volgorde kunt uitvoeren.” Het model heeft geresulteerd in een dashboard dat in drie gemeenten - Arnhem, Heerhugowaard en Amsterdam - wordt gebruikt. Het laat op buurtniveau exact de gevolgen zien van lokaal energiegebruik en energieopwekking. “En dan met name van de pieken. Je ziet bijvoorbeeld dat als iedereen in een wijk om vijf uur thuis komt, de elektrische auto aan de laadpaal hangt, elektrisch gaat koken en de verwarming aanzet het net dan direct overbelast raakt. Daar moet je dus slimmer mee omgaan”, zegt Niesing. En dat is technisch niet eens zo moeilijk. De grote uitdaging is wie op gebouw- of wijkniveau controleert en bepaalt wat er kan en mag. “Met ons dashboard maken we vooral inzichtelijk wat er gebeurd. Dat is de eerste stap.”

We Drive Solar, Smart Solar Charging, Resourcefully en Flexpower 

Lees hier meer over We Drive Solar en Smart Solar Charging. En hier over Resourcefully en Flexpower.

Gratis aanmelden

U kunt zich hier aanmelden voor de (gratis) live uitzending.